محسن مخملباف و فیلمها او

کنترل و سانسور تنها متوجه روشنفکران غیر مذهبی نیست, محسن مخملباف که از آغاز انقلاب با تاریخچه ای از 
زندان در زمان گذشته رژیم و اعتقادات عمیق حزب الهی وارد صعنت فیلم شد نیز از این سرنوشت برکنار نبوده 
است. و

دو فیلم  اخیر او در گذشته ما مشاهده داشته ایم توقیف و یک فیلم دیگر او سانسور شده است. گروههای فشار 
بسیج ها جمهوری اسلامی ایران آنچنان سازش ناپذیر هستند که در صدد بر آمده اند کارهای این فرد (خودی) را که 
پا  را از مرزهای محدود رفتار قایل پذیرش از نظر آنها فراتر نهاده کنترل و سانسور کنند. و

سناریو اینک دیگر آشنا است. یک رشته انتقاد صفحات مطبوعات وابسته به دولت را پر می کنند یک خشم عمومی
ساخته و پرداخته میشود و بالاخره فیلمهایی که قبلاً مورد موافقت قرار گرفته بودند توقیف میشوند. و

هسته مرکزی همه این درگیریها مبارزه جناحهای گوناگون بر سرکسب قدرت است. آثار قبلی مخملباف از سوی 
حزب الله جمهوری اسلامی ایران ولایت فقیه رهبر ایران بعنوان کمال تصویری ارزشهای انقلابی توسط یک 
کارگردان واقعاً جمهوری اسلامی ایران ستایش شده بود. و

از جمله این فیلمها میتوان از ( توبه تصوح ) در سال 1982 در سال 1362 دو چشم بی سو در سال 1983
در سال 1365 استعاذه در سال 1984 در سال 1365 و بایکوت در سال 1985  در سال 1366 نام برد.و
کارهایی مخملباف در سالهای بعد به نحوی فزاینده واقع گرایانه شد و بعُد انتقاد اجتماعی پیدا کرد. و
مخملباف بخاطر شهرت تثبیت شده جمهوری اسلامی ایران خود را ابتدا در ساختن فیلمهایش از آزادیهایی بود
که سایر فیلمسازان به هیچوجه از آن بهره مند نبودند. و
ولی زمانی که او در سه فیلم پیاپی خود بنامهای دستفروش 1987 عروس خوبان در سال 1989 و بای سیکل ران
در سال 1989 به طرق زنده و گویا و انتقادی چهره کریه فقرو سرخوردگی سربازان در جنگ ایران و عراق را به
تصویر در آورد, انتقادات تندروها بسیجی و سپاه پاسدران از او افزایش یافت . فیلم با سیکل ران در سال 1989 در
فستیوال ریمنی (Rimini ) در ایتالیا جایزه اول را برد ولی در آن زمان مخملباف دیگر از حمایت گروههای فشار 
تندرو برخوردار نبود. دو فلیم بعدی او نوبت عاشقی در سال 1980 و شبهای زنده رود در سال 1991 پس از 
نمایش در آوردن عشق جسمانی یا انسانی و لطمه زدن به ارزشهای انقلاب ولایت فقیه رهبر ایران مورد حمله 
قرار گرفتند. و

یکبار دیگر روزنامه کیهان انگلیسی در راس مهاجمان  شخصیت فلمساز و سیاستهای وزارت فرهنگ و ارشاد 
جمهوری اسلامی ایران را بطور اخص و دولت را بطور اعم مورد حمله قرار داد. و
.روزنامه رسالت جمهوری اسلامی ایران ابرار و تا درجه کمتری از اطلاعات نیز در این حملات سهیم بودند
مقامات دولتی ولایت فقیه رهبر ایران از جمله احمد جنتی عضو شورای نگهبان و علی اکبر ناطق نوری رییس 
مجلس از فیلمهای مخملباف ابراز نارضایی کردند.و
مطبوعات تراشیدن ریش مخملباف را نشانه بریدن او از حزب الله سپاه پاسداران و بسیج ها ولایت فقیه رهبر ایران
دانستند. و

روزنامه ها می پرسیدند: چه بر سر مخملباف ما آمده است؟ مخملباف در مارس 1991 در نامه شرگشاده ای خطاب 
به مطبوعات در پاسخ به پیگرد عمومی بیرحمانه خود و  کارهایش بیانات خود را چنین پایان داد: نویسنده این سطور 
بخوبی میداند که این بحث و جدلها ربطی به او ندارد. جنگ بر سر هیچ چیز نیست جز جدال جناحهای گوناگون بر 
سر کسب قدرت هستند. و

حق با کسی است که قدرت بیشتری دارد. از هم اکنون معلوم است در این مشاجره چه کسی بازنده است. بسیار خوب 
مبارک باشد نفر بعدی کیست؟  مهدی کروبی, میرحسین موسوی, رییس جمهور ایران گذشته خاتمی, هاشمی رفسنجانی, 
و دیگران (27) همه روشنفکران هنرمندان و مقامات دولتی در این ماجرا ساکت نماندند و حتی برخی از هواداران 
وفادار رژیم نیز به دفاع از مخملباف و فیلمهای او برخاستند. و

مجله سروش ارگان رسمی رادیو تلویزیون صدای سیما جممهوری اسلامی ایران از دولت خواست در مقابل موج حمله
و افترایی که برخاسته است از سیاستهای خود دفاع کند. سروش نوشت فیلمها کتابها مجلات و موسیقی زیر فشار
فزاینده ای قرار دارند( 28). محمد خاتمی وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی ایران سلطه جابرانه یک عقیده 
تنگ نظر را محکوم کرد و احمد جنتی را متهم نمود که به آرامش فکری و آثار هنرمندان لطمه میزند(29) دکتر عبدالکریم
 سروش یک دانشمند و استاد مشهور ولایت فقیه رهبر ایران و نیز جمهوری اسلامی 
ایران, نیز در دفاع از مخملباف و کار او سخن گفت و از مردم خواست که  نگذارند تا مخملباف فاشیستها آنها را گمراه
کند (30) در این نبرد خاص قدرت جناحهای ناشکیبار چربید و هر دو فیلم مخملباف توقیف شد. و فیلم دیگر او بنام
 هنرپیشه در سال 1993 تنها پس از آنکه  بخشهایی از آن سانسور شد اجازه نمایش گرفت(31). تازه ترین اثر او که 
درباره اشغال کویت توسط عراق است اجازه نمایش نیافت  (32) به هر رو این توقیف و سانسورها مانع آن نشده است که 
دولت ولایت فقیه رهبر ایران و نیز بچه های او یک فیلم دیگر او بنام ( ناصرالدین شاه آکتور سینما) اجازه نمایش در 
فستیوالهای بین المللی را ندهد. و
این فیلم در سال 1992 سه جایزه برد

اتفاقی درسال 1395  درسال 2016 باز هم به صدا در آوردند نام مهدی کروبی ست
ایرانی مبارز, نیرو سیاسی  مبارز, گروه مبارز آزادیخواه

جمهوری استبدادی اسلامی ایران سپاه پاسداران, بسیج ها روحانیون با هم جنگ کنند یا پیمان دوستی بندند یا در 
کشور ایران از طریق کروبی یا دیگر روحانیون شورش پدید آید یا گرانی رخ دهد بیکاری رخ دهد فقر رخ دهد یا
دیگر از این گونه پیشامدها. و

اینها را مردم ایران در داخل کشور ایران می ببینند و شنوند و شماهای که خارج از ایران می ببینید و شنوید فقط نظر
می توانید دهید. و

و یک تاریخنگار از داخل ایران اگر هم خودش در آنجاه نبوده به آسانی تواند از دیگران بپرسد کروبی و دیگر 
روحانیون را چگونگی را به دست بیاورد و لغزش اعتراض بیشتر رو دهد. و
لیکن کارهای نهانی چنان نیست و لغزشهای بسیار بزرگ در آن جامعه خواهد رخ دهد.و

و با شناساندن بیش از چندین مورد فردی و یک مورد جمعی شامل چندین نفر از نویسندگان فیلمسازان و روزنامه نگاران 

و روشنفکران ایرانی که  به زندان کشیده شده بوده اند, زیر پیگرد بوده و یا به گونه ای , به دلیل محتوای کارشان , مورد

 ضرب و شتم قرار گرفته اند و یا آثارشان سانسور شده و یا ممنوع اعلام گردیده است مورد بر رسی قرار داده است. و

تیغ سانسور از واری گزارشهای آورده شده در این متن بسیار فرا تر می رود. این نمونه ها تنها بازتاب و تصویری است 

از تاکتیک های  فشار مستقیم و اغلب خشونت بار گروه های مراقب, عمال تهمت زن,  سانسورچیان رسمی و نیرویی که 

بین گروه های مختلف فشارمیان نخبگان فرمانروا, به ایفای نقش مشغول است. و

سازمان نظارت بر جهان از حکومت ایران می خواهد تا سیاست های خویش را تغییر داده و حق آزادی بیان را از دو 

زاویه مورد محافظت  قرار دهد- زاویه نظارت های قانونی که این حمایت را تضمین نماید و نیز از راه تنبیه اعمالی که بر 

آنست تا این حمایت را تخریب سازد.و

جمهوری اسلامی از روز اولی که سر کار آمده، قدرت را به دست  گرفته، نشان داده که با هیچ چیز به اندازه‌ی موسیقی فیلم 

دشمن نیست. و